dossier

inclusief

taalgebruik

Welke woorden gebruiken we als we het hebben over wit en zwart, genderdiversiteit of mensen met een beperking? Wie vandaag regels voor inclusief taalgebruik zoekt, komt in een kluwen van adviezen terecht. Met dit dossier proberen we helderheid te brengen.

Diverse thema's

Hoe zeggen we het vandaag?
We overlopen het thema per thema.

Leeftijd
opleiding
inkomen

Gender

Mensen
met een
beperking

Culturen en landen

Diverse principes

We praten over diversiteit zoals over andere gevoelige dingen.

01

We laten diversiteit gewoon aanwezig zijn.

We laten de diversiteit in beeld en woord gewoon zien, we zoeken diversiteit zelfs op maar vermijden geforceerde settings. We zoeken beelden en zinnen die ingaan tegen clichés zoals de zwarte schoonmaker of de vrouwelijke assistent van de mannelijke directeur. Als een divers kenmerk niet relevant is, vermelden we het ook niet.

02

Voor onbekenden gebruiken we woorden die diversiteitsneutraal zijn.

We gebruiken voor beroepen en functies bij voorkeur genderneutrale woorden, zoals leerkracht en verpleegkundige. We gebruiken bij aansprekingen genderneutrale verwoordingen zoals ‘beste ouders’ in plaats van ‘beste mama’s en papa’s’. We behandelen dit gedetailleerder in de thema’s hierboven.

03

Voor bekenden gebruiken we woorden die ze zelf respectvol vinden.

Veel woorden zijn historisch sterk beladen, bijvoorbeeld omdat ze een raciale of kolonialistische oorsprong hebben. We gebruiken die niet meer en vervangen ze door de woorden die mensen zelf gebruiken om hun groep te benoemen. In de thema’s hierboven gaan we hier verder op in.

04

We reduceren mensen niet tot één kenmerk als dat gevoelig ligt.

We spreken niet over ADHD’ers maar over mensen met ADHD. Niet over transgenders maar over transgender mensen. We behandelen dit meer in detail in de thema’s hierboven.

05

We gebruiken begrijpelijk Nederlands.

Veel nieuwe taalvarianten komen uit het Amerikaans Engels overgewaaid. Wij begrijpen dat drukkingsgroepen hier het momentum gebruiken als zich dat in de VS voordoet. We weigeren echter varianten over te nemen als die de grammatica van het Nederlands te sterk aantasten en de taal onbegrijpelijk maken. Zo zijn we ertegen om het onderscheid tussen ‘de’ en ‘het’ op te heffen, en zijn we ook tegen een veralgemeend gebruik van die/hen/hun als verwijswoorden. Daarnaast letten we op met adviezen om tal van Nederlandse woorden te vervangen door Amerikaanse woorden. We zien bijvoorbeeld niet in waarom ‘gay’ respectvoller is dan ‘homo’. We zien niet in waarom ‘crossdresser’ respectvoller is dan ‘travestiet’.

06

We gebruiken geen activistische taal.

Het behoort tot het normale machtsspel als drukkingsgroepen verregaande taalwijzigingen voorstellen en als ze iedereen veroordelen die ‘foutief taalgebruik’ hanteert. Wij zijn echter geen drukkingsgroep. Wij tonen ons gevoelig voor diversiteit maar gaan niet mee in radicale meningen, die bijvoorbeeld de onderdrukking van zwarte door witte mensen systemisch in de taal willen laten zien. We tonen begrip voor mensen die niet helemaal mee zijn met de finesses van het inclusieve taalgebruik. Wij blijven tot slot ook luisteren naar de kritische stemmen in het diversiteitsdebat: de inzichten evolueren hier nog iedere dag.

07

We zijn met elkaar verbonden in verschil.

Denkers beklemtonen vandaag meer dan ooit hoe belangrijk andere mensen zijn bij de vorming van onze identiteit. De ander blijft altijd wel radicaal anders dan jij bent. In de taal is de ander dan niet iemand die ik met persuasief taalgebruik moet overtuigen. De ander is wel iemand met wie ik van mening zal verschillen en met wie ik coöperatief praat en in het leven sta, met wie ik samen – zoekend – denk, voel en handel vanuit verschil. Dit is voor ons de diepste grond voor divers taalgebruik en nog belangrijker dan de discussie over de juiste woorden en wendingen. We zijn met elkaar verbonden in verschil.

Overzicht bronnen en websites

lees ook

Online Magazines

De kunst van digital storytelling evolueert ultrasnel. In de nieuwste generatie verhalen werken we volop met beweging en interactie. We…

lees meer

Interactieve Deep Content voor Deutsche Bank

Droom je van een eigen huisje in het buitenland? Wie niet! Maar wat komt er fiscaal allemaal bij kijken? Koop…

lees meer

Wat is deep content?

Deep content is content die zorgt voor een rationeel diepere en emotioneel rijkere band tussen mensen en thema’s of merken.…

lees meer